Onderhoud kapitaalgoederen

In deze paragraaf beschrijven we het beheer en onderhoud van onze gemeentelijke kapitaalgoederen. Deze paragraaf “onderhoud kapitaalgoederen” dient conform het Besluit Begroting en Verantwoording, artikel 12, lid 2 informatie te geven over het actuele beleidskader, het kwaliteitsniveau en de maatregelen waarmee een kapitaalgoed gedurende de levensduur op een bepaald kwaliteitsniveau wordt gehouden. De uitgaven voor onderhoud worden in de begroting opgenomen en/of er wordt voor onderhoud via de begroting een onderhoudsvoorziening opgebouwd. Om te zorgen voor een compleet beeld over de stand van zaken rondom kapitaalgoederen, gaan wij in deze paragraaf ook in op de maatregelen die gaan over het investeren in kapitaalgoederen.

Met het beheer en onderhoud van - en de investeringen in - de kapitaalgoederen is een groot bedrag gemoeid. Ooit nieuw aangelegd, verdienen kapitaalgoederen goed onderhoud. Op deze wijze kunnen we de in het verleden gedane investeringen optimaal laten renderen.

Kapitaalgoederen zijn meer dan alleen een statisch object. Met bruggen, tunnels wegen en fietspaden leveren we onder meer een bijdrage aan het thema bereikbaarheid. Zo leveren parken en speeltoestellen een bijdrage aan thema’s als recreatie, biodiversiteit, sport en ontspanning. Met riolering en oppervlaktewater voldoen we niet alleen aan onze zorgplicht, zorgen voor droge voeten, maar leveren we ook een bijdrage aan volksgezondheid. Middels vastgoed faciliteren we onze dienstverlening, maar doen we ook een bijdrage aan de sociale cohesie van de stad.
Uiteindelijk zorgt het gehele ensemble aan kapitaalgoederen voor een leefbare stad en, wanneer goed uitgevoerd, een prettig en uitnodigend verblijfsklimaat.

Bepalend voor de omvang van de budgetten is het met de raad afgesproken kwaliteitsniveau. Deze zijn onder meer geborgd in de beleidsnota's Visie Hilversum Buiten (2004) en Hilversum Buiten handboek (2009). De actualisatie van deze nota’s is in het 4^e kwartaal van 2021 opgestart en loopt parallel op met het traject van de omgevingsvisie dat als input wordt gebruikt om te komen tot een geactualiseerde visie voor de openbare ruimte.  

Per kapitaalgoed hebben we dit kwaliteitsniveau naar passende onderhoudsmaatregelen vertaald en vastgelegd in een meerjarig onderhoudsprogramma (MOP). Op basis van die onderhoudsprogramma’s zijn de benodigde middelen in deze paragraaf begroot. In het begrotingsjaar zelf beoordelen we of de geplande werkzaamheden uit het MOP ook echt noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld aan de hand van uitgevoerde inspecties. Omgekeerd kan het voorkomen dat in een later jaar gepland onderhoud eerder moet plaatsvinden.

We zijn gestart met het opstellen van beheerplannen voor de openbare ruimte. In een beheerplan maken we inzichtelijk wat de staat is van het areaal en wat er nodig is aan beheer- en onderhoudsmaatregelen voor de komende periode. De beheerplannen krijgen hun beslag in het vierde kwartaal van 2022 en worden, wanneer integraal gereed, aangeboden aan de gemeenteraad.

Beleid

Tot de kapitaalgoederen van de wegen behoren de openbare voorzieningen voor wegverharding, trottoirs, fietspaden, civiele kunstwerken (bruggen, viaducten, dam- en keerwanden), straatmeubilair (zoals bebording) en openbare verlichting.

In Hilversum zijn de volgende voorzieningen aanwezig:

• Wegen: 350 km
• Fietspaden (vrijliggend): 150 km
• Voetpaden (vrijliggend): 25 km
• Openbare verlichting: 16000 armaturen
• Kunstwerken: 30 stuks (tunnels, bruggen en viaducten)

(In orde van grootte. Per jaar kan de omvang wat verschillen door ontwikkelingen in de stad.)

Het ambitieniveau van het programma onderhoud wegen van Hilversum is gebaseerd op een landelijk gehanteerd normenstelsel voor rationeel wegonderhoud. Voor de investeringen in wegen in 2022 houden wij rekening met een goede balans tussen het investeringsniveau en het kwaliteitsbeheer van de openbare ruimte. Het is van belang dat in het kader van veiligheid en leefbaarheid de kwaliteit van de openbare ruimte voor de korte en lange termijn gewaarborgd blijft.

Uitvoering onderhoud

De reguliere weginspecties laten zien dat de achterstand in het onderhoud van elementen verharde wegen elk jaar oplopen met 1%. Anno 2022 is deze achterstand opgelopen tot 20%. In de voorjaarsnota zijn structureel middelen beschikbaar gesteld waarmee de toename in de achterstand moet worden gestopt.

De meldingen van klachten over het actuele onderhoudsniveau van wegen binnen de gemeente Hilversum lopen via de Meldingen Openbare Ruimte.

Voor 2023 zullen wij naast het lopende klein onderhoud op een aantal locaties ook groot onderhoud uitvoeren. De specifieke locaties voor 2023 worden momenteel nog bepaald.

Uitvoering investeringen

In 2023 gaan wij op diverse locaties in Hilversum de wegen vernieuwen. Hierbij is zoveel mogelijk gekozen voor een integrale aanpak, door verhardingswerkzaamheden te combineren met rioleringswerken en investeringen in openbaar groen.

De volgende wegen worden in 2023 vernieuwd:

• Noord fase 7
• Kastanjebuurt fase 2
• Boomberg fase 6
• Zeehelden fase 2
• Gnoelaan
• Witte Kruislaan tussen Doodweg en Mies Bouwman-boulevard
• Christiaan de Wetlaan
• Parkeerterrein Melkpad

Sinds 2013 werkt de gemeente Hilversum met een vervangingsprogramma voor de openbare verlichting in de vorm van duurzame LED-verlichting voor de armaturen. Dit programma loopt tot en met 2027. Daarna is het volledige areaal uitgerust met LED verlichting. De verwachting is, dat binnen de genoemde periode, dit ook gerealiseerd gaat worden.
Voor 2023 ligt de nadruk op het vervangen van de armaturen in de Hilversumse Meent.

Voor de uitvoering van de investering van de infrastructurele maatregelen wordt in 2023 een start gemaakt met de planvorming rondom drie straten, te weten de Kloosterlaan, de Lorentzweg en de Koningsstraat.

Relevante beleidsnota’s

1. Visie Hilversum Buiten, (2004)
2. Hilversum Buiten handboek Beheer (2009)
3. Duurzaam Hilversum 2016-2020 (2016)

Ondersteunende documenten

1. Meerjarenprogramma onderhoud Civiele Kunstwerken (2019)
2. Meerjarenprogramma onderhoud Wegen (2019)

Beleid

Tot de kapitaalgoederen van de riolering behoren alle openbare voorzieningen die aanwezig zijn voor de gemeentelijke zorgplichten voor afvalwater, hemelwater en grondwater. Het gaat om riolen, rioolgemalen, bufferbassins en bijkomende voorzieningen.

Het Gemeentelijk Watermanagementplan (GWP) 2021-2026 bevat de beleidsuitgangspunten voor de exploitatie van het riool en de financiële consequenties daarvan.  

In Hilversum zijn de volgende voorzieningen hiervoor aanwezig:
•   488 km rioolleiding, waaronder:

• 205 km vuilwater (incl. klein deel verbeterd gescheiden)
• 204 km regenwater (incl. klein deel verbeterd gescheiden)
• 6 km infiltratieriool
• 62 km gemengd riool
• 11 km persleiding en daarnaast drainageleidingen (bij de Loswal)

•   13.410 inspectieputten
•   91 uitlaten van (verbeterd) gescheiden hemelwaterstelsels

• 60 gemalen voor vuilwater, hemelwater, sportparken, tunnels, randvoorzieningen en opvoergemalen

•   en 1 externe overstort van gemengd rioolstelsel.
(gegevens uit Gemeentelijk Watermanagementplan 2021-2026)

Uitvoering onderhoud

Het onderhoud van het gemeentelijke rioolstelsel omvat onder meer het reinigen, ontstoppen en repareren van riolen en kolken, dagelijks beheer van rioolgemalen en het vegen van straten. Per jaar reinigen wij ongeveer 15% van het totale areaal aan riolen. Alle kolken worden twee keer per jaar geleegd. Jaarlijks vinden inspecties plaats in het riool ten behoeve van prioritering van de vervanging.

Uitvoering investeringen

Jaarlijks wordt aan het gemeentebestuur een uitvoeringsprogramma voorgelegd waarin de vervangingsinvesteringen zijn opgenomen. Gemiddeld wordt, conform beleid, vervanging van 6,5 kilometer riool opgenomen. Vervanging van riool vindt zoveel mogelijk plaats samen met vervanging van de weg. Integraal vervangen levert de hoogste kwaliteit tegen de laagste maatschappelijke kosten.

In het in 2020 vastgestelde watermanagementplan zijn voor de uitvoeringsperiode 2021-2031 extra investeringen opgenomen voor klimaatadaptatie en duurzaamheid. Met afkoppelen van hemelwater, zowel in de openbare ruimte als op particuliere terreinen, en het creëren van extra waterberging wordt wateroverlast teruggedrongen en duurzaam omgegaan met hemelwater.

Voor de ondergrondse aanleg van extra waterberging in centrum/ postcodegebied 1221 is in het GWP de optie opgenomen om grond te verwerven voor € 3.500.000. De extra openbare ruimte kan op maaiveld worden ingezet voor meer groen, recreatie, parkeren etc. Naar de exacte locatie en technische uitvoering van de waterberging loopt een nader onderzoek. In het najaar worden de resultaten van dit onderzoek verwacht.

Voor 2023 worden de volgende wegen renovatieprojecten voor de riolering aangevraagd:

• Noord fase 7
• Kastanje buurt fase 2
• Boomberg fase 6
• Zeehelden fase 2

Relinen:

• Hemelwatertoevoer Berlagevijver Graaf Wichmanlaan

Gemalen:

• Oosterspoorplein
• Schapenkamp
• Kerkelanden vijzel 3 besturing
• Sportpark Crailoo Befair
• Sportpark Crailoo DosV
• Sportpark Crailoo Kameleon
• Camping Licht en Lucht

Relevante beleidsnota’s

1. Gemeentelijk Watermanagementplan 2021-2026

Beleid

Tot de kapitaalgoederen van water behoren de waterbodems en oeverbeschermingen van alle openbare oppervlaktewateren en vijvers in de stad. Daarnaast is de gemeente Hilversum eigenaar van het Hilversums Kanaal.

Baggeren is nodig om vaarwegen op diepte te houden voor de recreatievaart (met name het Hilversums Kanaal).

Uitvoering onderhoud (waterbodems en beschoeiingen)

Onderhoud van beschoeiingen bestaat vooral uit het opheffen van calamiteiten. Baggeren vindt plaats daar waar vuil zich ophoopt en de doorstroming wordt belemmerd.

Uitvoering investeringen (beschoeiingen en sluizen)

Het vervangen van beschoeiingen en onderhoud van sluizen verloopt via het investeringsprogramma. Voor 2023 is de investering voor vervanging van de beschoeiing Hilversumse Meent, groengordel, fase 3 aangevraagd.

Ondersteunende documenten

1. Meerjarenprogramma onderhoud beschoeiingen/oevers (2019)

Beleid

Tot de kapitaalgoederen van groen behoren de plantsoenen, bomen, muren, hekken, bankjes en speeltoestellen in de openbare ruimte.  

In Hilversum beheren we:
•   Groen (gras, plantvakken en bospercelen): ruim 200 hectare
•   Bomen: 35.000
•   Prullenbakken: 1000
•   Bankjes: 650
•   Speelplekken: 175
•   Speeltoestellen: 750
(In orde van grootte. De precieze aantallen variëren op basis van ontwikkelingen in de stad.)

In het Handboek Beheer Hilversum Buiten (vastgesteld in 2009) en in het Groenbeleidsplan 2030 (vastgesteld in 2013) is het beleid voor het beheer en onderhoud van het openbaar groen en de bomen vastgesteld. In 2010 is in het kader van de bezuinigingen het kwaliteitsniveau van de plus-gebieden in het handboek Beheer Hilversum Buiten teruggebracht naar het basisniveau, met uitzondering van het groen rondom het Raadhuis. De programma’s omvatten zowel het beleid over het onderhoud als de investeringen voor (het inrichten) van het openbaar groen. De gemeente zoekt aansluiting bij de zonering-niveaus van het Handboek Beheer Hilversum Buiten.

Het beleid met betrekking tot bomen is vastgelegd in het Groenbeleidsplan en in het Handboek Beheer Hilversum Buiten. De ambitie van de gemeente Hilversum is een structureel gezond, divers bomenbestand. Om dit te bereiken, voert de gemeente jaarlijks een VTA (Visual Tree Assessment) inspectie uit. De resultaten neemt zij mee in het programma Boomverzorging. De afgelopen jaren kenmerken een behoorlijke toename van de Eiken Processie Rupsplaag en de Kastanjebloedingsziekte. In het beheerplan dat wordt opgesteld, zal ook in beeld worden gebracht wat structureel benodigd is om het bomenbestand op niveau te houden.

Uitvoering onderhoud

Tot juli 2023 voert SBS, net zoals in de voorgaande jaren vanaf 2007, de onderhoudswerkzaamheden aan groen en bomen uit conform het onderhoudsbestek groen. Voor sommige werkzaamheden is een bepaalde frequentie voor het onderhoud vastgesteld. Andere werkzaamheden worden getoetst op een vooraf overeengekomen beeldkwaliteit.

Uitvoering investeringen

Bij het uitvoeren van investeringen wordt zoveel mogelijk gekozen voor een integrale benadering. Waar mogelijk stemt de gemeente de werkzaamheden aan het groen af met gelijktijdige werkzaamheden aan infrastructurele werken zoals het vervangen afgeschreven wegen, rioleringswerkzaamheden en andere projecten. Het kan ook voorkomen dat grotere renovatiewerkzaamheden aan groen apart worden uitgevoerd, omdat de levensduur van het groen niet altijd dezelfde is als die van riolen en andere infrastructurele voorzieningen.

De kastanjebomen binnen het gemeentelijk bomenbestand kampen al enige tijd met de kastanjebloedingsziekte. Uit inventarisatie is gebleken dat ruim 300 bomen zijn aangetast. Vanaf 2023 willen we in een periode van vijf jaar de aangetaste bomen vervangen.

In 2023 worden onder meer de volgende locaties in het openbaar groen gerenoveerd:

• Nimrodpark fase II
• Lange Heul
• Linschotenlaan (Oostereng- Amersfoortseweg)
• Groen voor Dubbeldekker (Oostereng - Amersfoortseweg)
• Kloosterlaan / Gomarushof
• Kloosterlaan / Spinozahof

Speelvoorzieningen:
De gemeente kiest voor goede en veilige speeltoestellen volgens het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen en zorgt dat de speelvoorzieningen voldoen aan de Europese normen. De speelvoorzieningen worden periodiek gekeurd en gerepareerd zodat op geen enkele wijze risico’s worden genomen met de veiligheid van de gebruikers van de speelvoorzieningen.

In 2023 worden op de volgende locaties speelvoorzieningen gerenoveerd:

• Klavermeent
• Ruitersweg
• Zevenbergen
• Hoviusstraat
• Lutherhof
• Mossenmeent
• Grasmeent
• Resedastraat
• Oudehaven

Relevante beleidsnota’s

1. Visie Hilversum Buiten (2004)
2. Hilversum Buiten handboek Beheer (2009)
3. Groenbeleidsplan 2030 (2013)
4. Duurzaam Hilversum 2016-2020 (2016)
5. Impuls voor extra groen (2016)
6. Speeltuinbeleid van Hilversum 2008 - 2015

Beleid

Tot de kapitaalgoederen van de kantoorgebouwen behoren de panden voor de huisvesting van de gemeente zelf. Het betreft de kantoorgebouwen: Raadhuis, Stadskantoor Oude Enghweg en de villa Oude Enghweg en de gemeentewerf op de 1^e Loswal. Het pand voor het Sociaal plein aan de Wilhelminastraat wordt gehuurd.

Voor de gebouwen in eigendom zijn door externe bureaus meerjarige onderhoudsplannen opgesteld, de zogenoemde MOP´s. De gemeente actualiseert de MOP’s tenminste eens in de vier jaar. Jaarlijks wordt voor de MOP´s een vast bedrag aan een voorziening gedoteerd waaruit alle toekomstige onderhoudslasten kunnen worden betaald.

In het najaar van 2020 heeft de raad de meerjarige onderhoudsplannen (MOP) 2020-2034 en bijbehorende onderhoudsvoorzieningen vastgesteld. De financiële effecten daarvan zijn verwerkt in de begroting 2021 en verder. De onderhoudsplannen worden jaarlijks geactualiseerd op basis van de laatst vastgestelde jaarstukken. Hiermee geven we een realistisch en actueel beeld van de lasten voor het onderhoud. Bij de Voorjaarsnota 2022 zijn de benodigde dotaties aan de voorzieningen MOP geactualiseerd voor de werkelijke prijsstijgingen 2020 en 2021.

Het verduurzamen van het eigen vastgoed waar de kantoorgebouwen deel van uitmaken, is een belangrijke opgave in ons duurzaamheidsbeleid. De maatregelen zijn uitgewerkt in de uitvoeringsprogramma’s 2012-2015 en 2016-2020 en voeren wij momenteel uit. Verder heeft de raad begin 2020 besloten om het Raadhuis en de Gemeentewerf te gaan verduurzamen (CO₂ neutraal maken en het binnenklimaat verbeteren van het gemeentelijk vastgoed voor eigen gebruik). In 2022 en 2023 wordt aan dit raadsbesluit verdere invulling gegeven. Inmiddels zijn de verduurzamingsmaatregelen aan de gemeentewerf afgerond.

Uitvoering eigenaarsonderhoud/gebruikersonderhoud (dagelijks onderhoud)

Gebruikersonderhoud:
Uit het exploitatiebudget van het gebruikersonderhoud wordt het volgende dagelijkse onderhoud voor de kantoorgebouwen betaald:

• Elektrotechnische installaties (lichtinstallatie en gebouwbeheersysteem)
• Werktuigbouwkundige installaties (verwarmingsinstallaties, luchtbehandeling- en ventilatie, koelinstallaties
• Sanitaire installaties (hemelwaterafvoer, riolering, waterinstallaties en sanitair)
• Overige installaties ( lift-, de beveiligings- en de brandmeldinstallaties van de gebouwen).
• Binnen schilderwerk.

Voor het dagelijkse-/gebruikersonderhoud is voor de kantoorgebouwen een budget in de exploitatie beschikbaar van € 417.000 en voor de locaties 1^e Loswal en Wilhelminastraat is resp. € 49.000 en € 27.000 opgenomen voor het gebruikersonderhoud.

Eigenaarsonderhoud:
Het eigenaarsonderhoud wordt bekostigd uit de voorziening onderhoud ambtenarenhuisvesting. In 2023 wordt daarvoor € 307.000 aan de voorziening voor het onderhoud aan de kantoorgebouwen toegevoegd.

Raadhuis Dudokpark 1
In het voorjaar van 2020 is het MOP Raadhuis geactualiseerd. Het geactualiseerde MOP heeft een looptijd van veertig jaar (periode 2020-2059). Het MOP is een dynamisch document. Jaarlijks wordt aan de hand van een schouw bepaald wat wij dat jaar gaan uitvoeren en wat wij eventueel door kunnen schuiven naar latere jaren. Ook het naar voren halen van later geplande werkzaamheden komt voor, bijvoorbeeld vanuit het oogpunt van efficiëntie. Het geplande eigenaarsonderhoud voor 2023 bestaat voornamelijk uit de vervanging van de keukenblokken, deuren, onderdelen van de lift en raamdorpels. Daarnaast is een gedeelte voor eigenaarsonderhoud voorzien voor klachten en het actualiseren van de MOP en de monumentenwachtrapportage.

Voor het verduurzamen van het raadhuis is in deze programmabegroting, bovenop de reeds beschikbare gestelde krediet van € 2.529.000, een extra krediet van € 1.420.000 inclusief door te belasten uren aangekondigd. Vanwege grote prijsstijgingen van materialen is het beschikbaar gestelde budget niet meer voldoende. Om het werk geheel uit te voeren is een budget nodig van € 4.312.000. Het resterende gedeelte van € 363.000 wordt als dekking aan de voorziening MOP onttrokken.

Stadskantoor Oude Enghweg 23
Op basis van het in 2020 geactualiseerde MOP bestaat het geplande eigenaarsonderhoud voor 2023
uit het vervangen van de koelmachine en het reviseren en vervangen van de luchtbehandelingskast.
Deze onderhoudswerkzaamheden worden in combinatie met de wettelijk verplichte
energiebesparende maatregelen conform de Erkende Maatregelenlijst energiebesparing (EML)
uitgevoerd. De uitvoering van de energiebesparende maatregelen zijn gekoppeld aan
vervangingswerkzaamheden conform het MOP, zodat ze op natuurlijke momenten worden
uitgevoerd. Daarmee worden kosten gereduceerd, ontstaat synergie in begroting, planning en
realisatie. Om de verplichte energiebesparende maatregelen te kunnen uitvoeren is in de
programmabegroting 2023 een krediet van € 870.000 inclusief door te belasten uren aangevraagd.
Door het uitvoeren van de deze maatregelen valt een bedrag van € 232.000 vrij uit de voorziening
MOP. De extra investering wordt terugverdiend met de verwachte energiebesparing.

Kantoorvilla Oude Enghweg 21
Op basis van het in 2020 geactualiseerde MOP bestaat het geplande eigenaarsonderhoud voor 2023 uit het herstellen van het monumentale glas en het vervangen van de toegangscontrole.

Huisvesting 1 ^e Loswal
Op basis van het in 2020 geactualiseerde MOP is het geplande eigenaarsonderhoud voor 2023 nagenoeg nihil.

Huisvesting afdeling Werk, Inkomen en Zorg
Voor de huisvesting van de afdeling Sociaal Plein wordt een pand gehuurd aan de Wilhelminastraat. Het geplande dagelijkse onderhoud bestaat uit diverse kleine onderhoudswerkzaamheden en wordt gedekt uit het beschikbare budget voor de huisvestingslasten (incl. huur) van € 357.000.

Uitvoering investeringen
Totaal is er € 840.000 opgenomen in het IP 2023, voor:

• € 240.000 vervanging vloeren/wandafwerking Raadhuis
• € 175.000 herinrichting kantoren ten behoeven van versneld invoeren hybride werken.
• € 225.000  aanpassing receptiebalies stadskantoor incl. nieuwe koffiebar
• €   60.000  renovatie van een toiletgroep Raadhuis
• €   50.000  aanpassing van de pantry’s
• €   90.000  vervanging van de zonwering

Relevante beleidsnota’s

1. Meerjarenonderhoudsplan 2020-2029 kantoorpanden
2. Uitvoeringsprogramma duurzaam Hilversum 2012-2015
3. Duurzaam Hilversum 2016-2020

Beleid

Tot de kapitaalgoederen van de onderwijshuisvesting behoren de schoolgebouwen en gymzalen. Het dagelijks onderhoud van de schoolgebouwen valt niet onder de gemeente, maar onder de schoolbesturen. De gemeente onderhoudt 29 onderwijsgebouwen; 28 gymnastieklokalen en 1 schoolgebouw in eigendom.

Onderwijshuisvesting is een wettelijke taak voor de gemeente. Voor (ver)nieuwbouw en het uitbreiden van de onderwijshuisvesting stelt de gemeente investeringsbudgetten beschikbaar. Via het investeringsprogramma legt de gemeente vast welke investeringsbudgetten er in de komende vier jaar voor onderwijshuisvesting beschikbaar zijn. In mei 2020 heeft de raad ingestemd met het Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor onderwijshuisvesting. Daarin zijn de investeringen gepland voor de onderwijshuisvesting voor de komende 16 jaar. Alle plannen in deze periode voor (ver)nieuwbouw en uitbreiding van reguliere schoolgebouwen en gymzalen en renovatie van monumentale schoolgebouwen zijn daarin opgenomen. Het plan is tot stand gekomen in samenwerking met alle Hilversumse schoolbesturen. De raad wordt periodiek geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van de plannen in het lopende jaar en over de plannen, planning en kosten van het volgende jaar. Uiterlijk in december worden de kredieten voor het onderwijshuisvestingsprogramma voor 2023 door het college vrijgegeven.

Het dagelijkse onderhoud en het levensduur verlengend onderhoud van de scholen zijn taken van de schoolbesturen. In het IHP is afgesproken dat de schoolbesturen een duurzaam meerjarig onderhoudsplan (MOP) voor hun schoolgebouwen zullen opstellen. De schoolbesturen hebben de mogelijkheid om te investeren in het verduurzamen van de schoolgebouwen mits de terugverdientijd redelijk is. De kosten voor het verduurzamen van de schoolgebouwen zijn voor het schoolbestuur. Incidenteel kan daarvoor aanspraak worden gedaan op rijks- en provinciale subsidies.

Voor het onderhoud van de gymlokalen in het primair onderwijs (gemeentelijke taak) is een onderhoudsvoorziening ingesteld om de kosten van het geplande levensduur verlengende onderhoud gelijkmatig over tien jaren te spreiden. Aan deze voorziening wordt jaarlijks een bedrag toegevoegd om de gymzalen op het vereiste niveau te houden/krijgen. Het beschikbare budget voor onderhoud is gebaseerd op het MOP 2020-2034 dat in het najaar 2020 door de raad is goedgekeurd. De financiële effecten daarvan zijn verwerkt in de begroting 2021 en verder. Hiermee geven we een realistisch en actueel beeld van de lasten voor het onderhoud. Bij de Voorjaarsnota 2022 zijn de benodigde dotaties aan de voorzieningen MOP geactualiseerd voor de werkelijke prijsstijgingen 2020 en 2021.

Uitvoering onderhoud

In het meerjarig onderhoudsplan zijn in 2023 voor de volgende gymzalen werkzaamheden gepland:

• Jan Blankenlaan 8: dakafwerking en inspectie van de valbeveiliging.
• Buisweg 9: inspectie van de valbeveiliging.
• Lopes Diaslaan 2: inspectie van de valbeveiliging.
• Lopes Diaslaan 85: inspectie van de valbeveiliging.
• Oude Amersfoortseweg 196a: inspectie van de valbeveiliging.

Uitvoering investeringen

In het investeringsprogramma staan voor 2023 o.a. onderstaande investeringen geraamd:

• Nieuwbouw Montessorischool Centrum (inclusief gymzaal)
• Uitbreiding De Wilge
• Uitbreiding Alberdingk Thijm College (deel)

Relevante beleidsnota’s

1. Onderwijshuisvestingsbeleid (OHVB) en –meerjarenplanning 2017-2024
2. Integraal Huisvesting Plan (IHP) 2020-2035
3. Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Hilversum 2022
4. Onderwijs huisvestingsprogramma 2022
5. Meerjarige onderhoudsplanning 2020-2034
6. Duurzaam Hilversum 2016-2020

Beleid

Tot de kapitaalgoederen van het maatschappelijk vastgoed behoren de buitensportaccommodaties, de panden voor sociale, culturele en welzijnsdoeleinden, kinderopvang, sporthallen, het zwembad, begraafplaatsen, parkeergarages en overige panden.

Aantal objecten/gebouwdelen met voorzieningen groot onderhoud:

• 5 parkeergarages
• 7 begraafplaatsen
• 4 gebouwen cultureel vastgoed
• 44 sportaccommodaties/sportvelden
• 33 gebouwen overig vastgoed
• 11 buurt- en clubhuizen/kinderopvang

Het bezit van maatschappelijk vastgoed is een kerntaak van de gemeente. Op basis van strategische, juridische en financiële overwegingen heeft het college bepaald welke objecten de komende jaren verkocht kunnen worden.

Voor de gebouwen in eigendom zijn door externe bureaus meerjarige onderhoudsplannen opgesteld, de zogenoemde MOP´s. De gemeente laat de MOP’s tenminste eens in de vier jaar actualiseren. Jaarlijks wordt voor uitvoering van de MOP´s een vast bedrag aan een voorziening gedoteerd waaruit alle toekomstige onderhoudslasten kunnen worden betaald.

In het najaar van 2020 heeft de raad de meerjarige onderhoudsplannen (MOP) 2020-2034 en bijbehorende onderhoudsvoorzieningen vastgesteld. De financiële effecten daarvan zijn verwerkt in de begroting 2021 en verder. De onderhoudsplannen worden jaarlijks geactualiseerd op basis van de laatst vastgestelde jaarstukken. Hiermee geven we een realistisch en actueel beeld van de lasten voor het onderhoud. Bij de Voorjaarsnota 2022 zijn de benodigde dotaties aan de voorzieningen MOP geactualiseerd voor de werkelijke prijsstijgingen 2020 en 2021.

Het verduurzamen van het eigen vastgoed is een belangrijke opgave in het duurzaamheidsbeleid. De maatregelen zijn uitgewerkt in de twee uitvoeringsprogramma’s 2012-2015 en 2016-2020. Deze plannen worden momenteel door de gemeente uitgevoerd.

Uitvoering onderhoud

Met de meerjarige onderhoudsplannen richt de gemeente zich op het sober en doelmatig in stand houden van het maatschappelijk vastgoed. Om de onderhoudslasten gelijkmatig over de jaren te verdelen zijn onderhoudsvoorzieningen ingesteld. Hieraan voegen we in 2023 bedragen toe van in totaal € 1.437.000.

In de meerjarige onderhoudsplannen zijn voor 2023 onder andere voor de volgende panden werkzaamheden gepland:

Parkeergarages
Het eigenaarsonderhoud wordt gefinancierd uit de voorziening onderhoud parkeergarages. In 2023 wordt € 331.000 aan deze voorziening toegevoegd. In 2023 worden o.a. de volgende werkzaamheden uitgevoerd:

• Gooiland, Koningshof 1, vervangen van axiaalventilator en schakelkasten;
• Leeuwenhoek/Goudriaan, Huygenstraat 43, vervangen brandmeldinstallaties en
• Gooische Brink, Brinkweg 1, herstellen van de buitenwanden.

Begraafplaatsen
Met ingang van 1 augustus 2016 is de exploitatie en het beheer van de begraafplaatsen/crematorium overgedragen aan de Stichting Begraafplaatsen en Crematorium Hilversum. De gemeente blijft echter eigenaar van de panden en daarmee verantwoordelijk voor het eigenaarsonderhoud. De panden worden verhuurd aan de Uitvaartstichting.

Het eigenaarsonderhoud wordt gefinancierd uit de voorziening onderhoud gebouwen begraafplaatsen. In 2023 wordt € 33.000 aan deze voorziening toegevoegd. In 2023 worden o.a. de volgende werkzaamheden uitgevoerd:

• Kolhornseweg 15, terreinafwerking en vervangen hekwerken en
• Laan 1940-1945, dakafwerkingen.

Cultureel vastgoed
Het eigenaarsonderhoud wordt gefinancierd uit de voorziening onderhoud cultureel vastgoed. In 2023 wordt € 262.000 aan deze voorziening toegevoegd. In 2023 worden o.a. de volgende werkzaamheden uitgevoerd:

• Koninginneweg 44, De Vorstin, vervangen luchtbehandelingskasten en onderdelen lift;
• Kerkbrink 6, Museum, onderhoud lift en
• Noorderweg 96b, vervangen leidingen en renoveren toiletruimte.

Sporthallen en sportparken
Het eigenaarsonderhoud wordt gefinancierd uit de voorziening onderhoud sportaccommodaties. In 2023 wordt € 457.000 aan deze voorziening toegevoegd. In 2023 worden o.a. de volgende werkzaamheden uitgevoerd:

• Jan van der Heijdenstraat/Sporthal de Lieberg, vervangen mengkranen, douchekoppen en de weersafhankelijke regeling van de CV;
• Arena 303, vervangen deuren;
• Arena 101, Dudoktribune, schilderwerk;
• De Meent 6, vervangen van de ketel en de regelkasten;
• Sportpark Anna’s Hoeve, vervangen velden;
• Sportpark Berestein, vervangen ballenvanger en
• Sportpark Loosdrecht, vervangen velden, doelen en leunhekken.

Overige panden
Het eigenaarsonderhoud wordt gefinancierd uit de voorziening onderhoud overig vastgoed. In 2023 wordt € 139.000 aan deze voorziening toegevoegd. In 2023 worden o.a. de volgende werkzaamheden uitgevoerd:

• Noorderweg 96a/c  vervangen leidingen en renoveren toiletruimte.
• Diependaalselaan 341, vervangen isolatieglas.
• Diependaalselaan 343, vervangen isolatieglas.

Buurt- en clubhuizen en kinderopvang (jeugd)
Het eigenaarsonderhoud wordt gefinancierd uit de voorziening onderhoud jeugd. In 2023 wordt
€ 187.000 aan deze voorziening toegevoegd. In 2023 worden o.a. de volgende werkzaamheden uitgevoerd:

• Orchideestraat 10, vervangen van de klimaatregeling en
• Goudenregenlaan 3, vervangen dakventilator

Uitvoering investeringen

Buitensportaccommodaties staan opgenomen in het investeringsprogramma. Vanaf 2020 zijn de vervangingen van (kunst)grasvelden opgenomen in het MOP. Voor 2023 zijn geen investeringen in Overig maatschappelijk vastgoed voorzien.

Relevante beleidsnota’s:

1. Meerjarenonderhoudsplan maatschappelijk gemeentelijke gebouwen 2020-2034 (panden sociaal, cultureel, welzijn, sporthallen (incl. zwembad), kinderopvang, begraafplaatsen, parkeergarages en panden van de voormalige afdeling grondzaken)
2. Meerjarenonderhoudsplan buitensportaccommodaties 202-2029